Dziś usłyszałem od dużej, polskiej korporacji, że firma ta nie ma zamierza inwestować środków w implementację działań ESG, podczas gdy ogólnodostępne bazy mówią, że co roku firma ta notuje setki milionów złotych zysku, a jej właściciel jest jednym z bogatszych ludzi w naszym kraju. Zacząłem się zastanawiać, czy model zarządzania firmą zorientowany na zysk jednej osoby, wykorzystywanie pracowników, dostawców oraz jak najniższe koszty ma rację bytu w XXI wieku?
Na początek, czym jest ESG i jakie są jego elementy?
ESG to idea, filozofia, ale też swoistego rodzaju model zarządzania, który zakłada, że firma w ramach swojego rozwoju nie powinna troszczyć się wyłącznie o interes ekonomiczny, a biznes powinien przynosić szeroko pojęte korzyści wszystkim interesariuszom, jak pracownicy i dostawcy, społeczności lokalne czy środowisko naturalne. Elementami ESG są:
- Environment (środowisko): tu oceniamy kryteria dotyczących strategii i polityki środowiskowej, zarządzanie surowcami, produkcją i odpadami oraz wszystkimi innymi obszarami mającymi wpływ na nasz ekosystem, włącznie z flotą pojazdów i nieruchomościami, które użytkujemy.
- Social (społeczna odpowiedzialność): tu bierzemy pod uwagę czynniki i relacje z interesariuszami na rynku, czyli dostawcami, klientami i partnerami. Istotnym czynnikiem są też warunki pracy, przestrzeganie praw pracowniczych i zasad BHP. Nakłada się na to również etyka i zasady postępowania z kooperantami nastawione na długofalowe działania, a nie doraźne efekty.
- Governance (ład korporacyjny): ocena kryteriów zarządczych i ładu korporacyjnego. Analizujemy czynniki takie jak: struktura kadry managerskiej przedsiębiorstwa, respektowanie praw udziałowców, respektowanie obowiązków informacyjnych, niezależność decyzyjna czy zarządzanie procesami w firmie.
Dlaczego ESG jest tak ważne? Kilka istotnych faktów:
- FINANSOWANIE – we wrześniu 2019, jako pierwsza w Polsce grupa Energa pozyskała finansowanie w formule odnawialnego kredytu odpowiedzialnego społecznie (ang. ESG – linked loan), która uzależnia wysokość marży kredytowej od realizacji celów zrównoważonego rozwoju? W najbliższych latach dotacje unijne, finansowanie kredytów czy obligacji korporacyjnych, oparte o działania ESG stanie się standardem, gdyż wszystkie te instytucje zobligowane są do coraz bardziej obszernego raportowania w tym zakresie.
- SPRZEDAŻ – badania firmy Gartner pokazują, że globalne firmy kładą obecnie gigantyczny nacisk na diversity i wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju, nie dlatego, że jest to modne, ale dlatego, że nowe pokolenia nie chcą się utożsamiać i kupować produktów firm, które postępują nieetycznie i fokusują się wyłącznie na zyskach! W dobie wszechobecnych social mediów wystarczy niewielka wpadka, aby konsumenci odwrócili się od takich produktów.
- PRACOWNICY – wg PwC tak zwana luka pracownicza wynosi obecnie w Polsce minimum 1,5 mln osób. Młodzi ludzie nie chcą już pracować dla firm, których wewnętrzne zasady i kultura organizacyjna gloryfikują niskie koszty, chciwość czy nierówności pracownicze. Tu podobnie jak wyżej, informacje o nierzetelnym pracodawcy rozchodzą się w sieci w mgnieniu oka i nawet najlepsze działania employer branding nie są w stanie zatrzeć złego wrażenia.
- DOSTAWCY – czy wiesz, że wg raportu KPMG rynek motoryzacyjny, który odpowiada za ok. 10% światowego zapotrzebowania na półprzewodniki, może ponieść nawet 80% ogółu strat wywołanych problemami z ich dostępnością? Aktualny kryzys covidowy i zerwane w związku z nim łańcuchy dostaw bardzo dobitnie unaoczniły nam, że uleganie presji kosztowej, szukanie najtańszych dostawców oraz przenoszenie produkcji do najtańszego kraju długofalowo przyniesie nam więcej start niż korzyści. Starty finansowe i wizerunkowe aktualnego kryzysu spowodowały, że wiele firm powtórnie docenia rolę lokalnych dostawców, nawet jeśli ich usługi na pierwszy rzut oka mogą wydawać się droższe.
Jakie zatem pytania powinni sobie zadać dzisiejsi liderzy?
- Czy w ramach funkcjonowania naszej firmy działamy fair, zarówno wobec klientów i pracowników jak również wobec dostawców czy środowiska naturalnego?
- Czy procesy w naszej firmie są spójne z wizerunkiem, jaki kreujemy na zewnątrz?
- Jakie długofalowo szkody przyniesie nam nieprzestrzeganie zasad ESG?
- I ostatnie czy model zarządzania, oparty jedynie o pryzmat jak najniższych kosztów tak na prawdę wciąż ma sens?
